در پست قبلی ما در مورد شکستگی فشاری ستون فقرات و یکی از درمان‌های آن با نام جراحی کیفوپلاستی توضیحاتی ارائه دادیم. در این پست و در ادامه مطلب قبلی، می‌خواهیم به مراحل جراحی کیفوپلاستی در درمان شکستگی فشاری و میزان اثربخشی و طرز آماده‌سازی بیمار برای عمل بپردازیم. کلینیک سناباد مشهد مفتخر است که این روش درمانی موثر، در کلینیک سناباد مشهد و توسط متخصص مجرب این حیطه، دکتر مجد محسنی بیرجندی به بیماران و زائران گرامی ارائه می‌گردد.
اثربخشی جراحی کیفوپلاستی برای شکستگی فشاری ستون فقرات
متون پزشکی فعلی نشان می‌دهند که کیفوپلاستی درمان اثربخشی لازم برای بازیابی ارتفاع مهره‌ای و از بین بردن درد ناشی از شکستگی‌های فشاری مهره‌ای را دارا می‌باشد. در مقایسه با روش مشابه ورتبروپلاستی که شکستگی را بدون بازیابی ارتفاع مهره‌ای تثبیت می‌نماید، جراحی کیفوپلاستی همان میزان کاهش درد را حاصل کرده و خطرات مشابهی به دنبال دارد.
هم‌چنین نتایج برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که کیفوپلاستی (و ورتبروپلاستی) ممکن است در افزایش طول عمر افراد مسن که شکستگی فشاری مهره‌ای دارند کمک کننده باشند. یک دلیل احتمالی این است که ، کیفوپلاستی در مقایسه با درمان‌های غیر جراحی برای شکستگی‌های فشاری مهره، ممکن است برای بیمار در دستیابی به عملکردی بهتر در محافظت در برابر سقوط‌های احتمالی در آینده یا سایر عوارض جدی بیشتر کمک‌کننده باشد. با این حال، در این زمینه نیاز به تحقیقات بیشتری است.
اهداف كيفوپلاستي عبارتند از:
- کمک به بازگرداندن ارتفاع از بین رفته مهره.
- تثبیت‌سازی مهره شکسته.
- تسکین کمردرد.
کیفوپلاستی به عنوان یک عمل جراحی کم تهاجمی در نظر گرفته می‌شود. به این دلیل که این جراحی از طریق یک سوراخ کوچک بر روی پوست به جای برش بزرگتر (باز) انجام می‌شود. یک جراحی کیفوپلاستی معمولی که در ادامه متن شرح داده شده است ، به ازای هر مهره، در حدود 1 تا 2 ساعت طول خواهد کشید.
آماده سازی برای درمان شکستگی فشاری
قبل از جراحی کیفوپلاستی، معمولاً توصیه می‌شود که رفتارهای ناسالم مانند مصرف الکل یا تنباکو قطع یا اینکه در صورت عدم ترک، کاهش بیابند. مخصوصاً مصرف دخانیات که ممکن است احتمال بهبودی استخوان را بعد از عمل کاهش دهد.
تقریباً یک هفته قبل از کیفوپلاستی، ممکن است نیاز باشد که مصرف برخی داروها تا بعد عمل به طور موقت قطع شوند؛ مانند داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) یا رقیق‌کننده‌های خون. این داروها می‌توانند خطر عوارض را در حین عمل افزایش دهند. از جمله اینکه با داروهای بیهوشی تداخل داشته و یا باعث افزایش خونریزی شوند. تصمیم‌های نهایی در مورد عدم مصرف داروها بسته به نیاز و خطراتی که ممکن است برای فرد بیمار داشته باشد، می‌تواند متفاوت باشد.
به طور معمول، 6 ساعت قبل از انجام جراحی کیفوپلاستی بیمار غذا یا نوشیدنی مصرف نخواهد کرد و فقط مصرف مقدار کمی آب تا 2 ساعت مانده به عمل مجاز است.
مرحله به مرحله جراحی کیفوپلاستی
یک کیفوپلاستی رایج از مراحل کلی زیر تشکیل می‌شود:
- بیمار به صورت رو به پایین روی تخت خالی دراز می‌کشد. سپس قسمت پشتی که سوزن به آنجا فرو می‌رود، کاملاً تمیز می‌شود. بی‌حسی موضعی و کمی آرام بخش به بیمار داده می‌شود که به بیمار این امکان را می‌دهد که در تمام مراحل جراحی کیفوپلاستی هوشیار بماند؛ بدون اینکه دردی احساس کند. احتمال دارد بیمار بعد از تمام شدن عمل اتفاقات حین عمل را به خاطر نیاورد.
- برش کوچکی در ناحیه پشتی ایجاد می‌شود که از طریق آن لوله باریکی قرار داده می‌شود. این اقدام تحت هدایت فلوروسکوپی (یک از روش‌های مورد استفاده در اتاق عمل که با اشعه ایکس کار می‌کند) انجام می‌شود و لوله با عبور از مسیری از داخل پدیکول مهره درگیر، به ناحیه شکسته وارد می‌شود.
- سپس یک بالون مخصوص (که تامپ استخوانی نامیده می‌شود) از طریق لوله و به داخل مهره وارد شده و به آرامی باد می‌شود. با باد کردن بالون، استخوان داخلی نرم را فشرده شوده و حفره‌ای در داخل مهره ایجاد می‌شود. در این حالت، تنه مهره به ارتفاع طبیعی برمی‌گردد.
- بالون خارج شده و سپس با استفاده از یک وسیله ویژه طراحی شده، حفره به آرامی با ماده‌ای سیمان مانند به نام پلی متیل متاکریلات (PMMA) پر می‌شود. پس از تزریق، ماده خمیری PMMA به سرعت سخت شده و استخوان را تثبیت می‌کند.
بلافاصله بعد از جراحی کیفوپلاستی ، بیمار به مدت 1-2 ساعت در اتاق ریکاوری از نزدیک تحت نظر می‌باشد. اگر در طی این مدت عارضه‌ای به وجود نیاید؛ به طور معمول بیمار می‌تواند به خانه برود. تا مدتی بعد از عمل، توصیه می‌شود که بیمار رانندگی نکرده و از فرد دیگری برای این کار کمک گرفته شود.
ریکاوری عمل کیفوپلاستی
تسکین درد کمر اصلی برای بعضی از بیماران شکستگی فشاری بلافاصله پس از عمل حاصل می‌شود. در مابقی بیماران، از بین رفتن یا کاهش درد در عرض 2 روز گزارش شده است. پس از بازگشت به خانه، می‌توان از همان روز فعالیت‌های عادی را از سر گرفت اما توصیه می‌شود این کار یک روز بعد از عمل جراحی کیفوپلاستی آغاز گردد. وارد آوردن فشار زیاد مثلاً با بلند کردن اجسام سنگین معمولاً به مدت حداقل 6 هفته ممنوع می‌باشد.
معمولاً چند روز یا چند هفته بعد از عمل شکستگی فشاری، پزشک اجازه‌ی رانندگی می‌دهد اما این امر به داروها و وضعیت سلامتی بیمار بستگی دارد.
به منظور حصول اطمینان از ریکاوری بر اساس برنامه‌ی قبلی، یک جلسه‌ی ویزیت برای پیشگیری و فالوآپ تدارک دیده می‌شود.
مطالعات همچنان بی‌خطری عمل جراحی کیفوپلاستی را در بازیابی ارتفاع مهره‌ای، تصحیح بدشکلی کیفوز و از بین بردن درد شکستگی فشاری به اثبات می‌رساند. خطر کلی عوارض مرتبط با کیفوپلاستی کمتر از 4 درصد تخمین زده می‌شود. با این که عوارض کیفوپلاستی نادر هستند، اما پتانسیل خطر از بین نمی‌رود و بایستی پیش از تن در دادن به آن، مد نظر قرار گیرد.
** در مطلب بعدی در مورد عوارض جراحی کیفوپلاستی و عوامل خطر موثر بر آن حرف خواهیم زد. با ما همراه باشید **