در حالی که یک یا چند شکستگی فشاری مهره به صورت بالقوه میتوانند باعث کمردرد و خمیدگی غیرطبیعی به جلو (کیفوز) شوند؛ علائم این شکستگی فشاری (کمپرشن) معمولاً بدون جراحی قابل کنترل هستند. اگر درمانهای غیر جراحی در تسکین درد ناتوان باشند، ممکن است عمل جراحی کمتهاجمی که با نام جراحی کیفوپلاستی شناخته میشود، برای درمان در نظر گرفته شود. کلینیک سناباد واقع در مشهد مفتخر است که این روش درمانی را توسط دکتر مجد محسنی بیرجندی به زائران و بیماران گرامی ارائه میدهد.
چگونه با استفاده از جراحی کیفوپلاستی میتوان شکستگی فشاری را درمان کرد
تنه مهره، استوانهای ضخیم و قوی در بخش قدامی مهره است که نقش حیاتی در تحمل بارهای بزرگ محوری که روی ستون فقرات قرار دارند، ایفا میکند. هنگامی که تنه مهره ضعیف شود، مانند موارد ناشی از پوکی استخوان، توانایی تحمل بارهای محوری کاهش یافته و تنه مهره مستعد شکستگی فشاری میشود. شایعترین نوع شکستگی مهره، شکستگی گوهای است که قسمت جلوی تنه مهره را درگیر میکند و ارتفاع آن نسبت به حالت عادی حداقل 15٪ کاهش خواهد داشت.
روش کیفوپلاستی تحت هدایت اشعه ایکس برای قرار دادن سوزن از طریق یک برش کوچک در ناحیه پشتی و داخل شکستگی فشاری مهره انجام میشود. بعد از اینکه سوزن در نقطه درست قرار داده شد، یک بالون به آرامی و به منظور کمک به بازگرداندن ارتفاع مهره به حالت عادی و ایجاد حفره جدید باد میشود. بعد از این کار، سیمان استخوانی به داخل حفره جدید تزریق میشود و به سرعت سفت میشود که بدین طریق با تقویت مهرههای آسیب دیده، درد کاهش مییابد.
چه زمانی باید کیفوپلاستی را مد نظر قرار داد
اکثر شکستگیهای فشاری مهرهای به صورت خودبهخودی بهبودی پیدا کرده و درد از بین میرود. در مواردی که شکستگی فشاری مهرهای به واسطهی تصویربرداری اشعهی ایکس تشخیص داده شده و علیرغم به کار بستن درمانهای غیرجراحی، درد به مدت بیشتر از چند هفته پایدار باقی بماند، در صورت درست بودن موارد زیر میتوان جراحی کیفوپلاستی را مدنظر قرار داد:
درد با اعمال زور بدتر شود.
اگر کمر درد با اعمال بار محوری به ستون فقرات بدتر شود، اندیکاسیون آن را دارد که شکستگی فشاری مهره، منبع درد است و میتوان آن را با کیفوپلاستی یا سایر روشهای تقویتی مهرهای درمان کرد. خوب، حال از کجا متوجه میشویم که درد با افزایش بار محوری بدتر میشود؟ اگر با حمل اجسام سنگین مثل خریدهای سوپرمارکت و چمدان، یا خوابیدن روی تخت و بلند شدن از آن درد بدتر شود، یعنی منبع درد، مهرهها هستند.
درد با مور مور شدن، بیحسی یا ضعف همراه نباشد.
جراحی کیفوپلاستی درمان مناسبی برای برطرف کردن علائم عصبی مور مور شدن، بیحسی یا ضعف ناشی از تحت فشار قرار گرفتن نخاع یا ریشه اعصاب نیست. در صورتی که مهرهها باعث آغاز التهاب عصبی علامتدار شده باشند، ممکن است عمل جراحی فیوژن ستون فقرات در عوض پیشنهاد گردد.
مهرهها بین 30 تا 70 درصد کلاپس داشته باشند.
کیفوپلاستی، به خاطر قابلیت خود در بازیابی بخشی از ارتفاع مهرهای، معمولاً تا وقتی که قسمت پیشین تنهی مهره نسبت به پشت آن حداقل 30 درصد کلاپس نکرده باشد، پیشنهاد نمیشود. در مواردی که میزان کلاپس تنه مهره کمتر از 30 درصد باشد، روش ورتبروپلاستی آسانتر پیشنهاد میشود؛ چون تثبیت شکستگی بدون بازیابی ارتفاع مهرهای کافی است. علاوه بر این، در کلاپسهای بیشتر از 70 درصد هم جراحی کیفوپلاستی پیشنهاد نمیشود؛ چون اعمال جراحی گستردهتری برای آنها لازم میباشد.
از زمان وقوع شکستگی کمتر از 3 ماه گذشته باشد.
شکستگیهای فشاری مهرهای با قدمت بیشتر از 3 ماه، پروسهی التیام خود را آغاز کردهاند و به نظر نمیرسد با عمل کیفوپلاستی در آنها بازیابی ارتفاع حاصل شود.
عوامل دیگری نیز وجود دارد که قبل از انجام جراحی کیفوپلاستی باید در مورد آنها فکر کرد؛ مثل این مورد که آیا بیمار برای جراحی به اندازهی کافی سالم است. برای مثال، اگر بیمار مسن، یا شکستگی فشاری او در نتیجهی عفونت استخوان باشد، احتمال تحمل عمل جراحی کیفوپلاستی کمتر است.
** در مطالب آینده در مورد مراحل جراحی کیفوپلاستی، عوارض و عوامل خطر موثر بر آن حرف خواهیم زد. با ما همراه باشید **