در دو پست قبلی ما در مورد شکستگی فشاری ستون فقرات، درمان‌ آن با جراحی کیفوپلاستی و مراحل درمانی آن توضیحاتی ارائه دادیم. در این پست و در ادامه مطالب قبلی، می‌خواهیم به عوارض جراحی کیفوپلاستی و عوامل خطر موثر بر آن بپردازیم. کلینیک سناباد مشهد مفتخر است که این روش درمانی مدرن را توسط دکتر مجد محسنی بیرجندی به بیماران و زائران گرامی ارائه می‌دهد.

عوارض بالقوه‌ی درمان شکستگی فشاری با کیفوپلاستی

عمل جراحی کیفوپلاستی خطرات خاص خود، مثل عفونت، خونریزی بیش از حد و یا واکنش منفی نسبت به بیهوشی را در پی دارد. سایر خطراتی که بیشتر مختص کیفوپلاستی هستند، عبارت است از:

• نشت سیمان استخوان

برخی مواقع سیمان استخوانی تزریق شده از خلال شکستگی فشاری مهره‌ها که باید آن‌ها را پر می‎‌کرد، عبور می‌کند. با این حال، اگر این اتفاق بیافتد هم، به ندرت عارضه‌ای در پی خواهد داشت. در مقایسه با روش دیگری به نام ورتبروپلاستی، عمل جراحی کیفوپلاستی خطر کمتری از نظر نشت سیمان استخوان دارد، اما به نظر نمی‌آید خطر عوارض آن نیز کمتر باشد. در حالی که تزریق ماده‌ی سیمانی در کیفوپلاستی با فشار کمتری انجام می‌شود (و بنابراین بیشتر احتمال دارد در فضای بالون حجیم ثابت گردد)، نشت ماده‌ی سیمانی که در ورتبروپلاستی بیشتر دیده می‌‎شود، باز هم کم بوده و خیلی احتمالش پایین است که علامت‌دار شود.

• فلجی

این عارضه‌ی خطرناک اما شدیداً نادر می‌تواند با آسیب نخاع یا یک ریشه‌ی عصبی به طرق مختلفی طی کیفوپلاستی رخ دهد. برای مثال، فلجی می‌تواند در نتیجه‌ی جاگذاری نادرست ابزار جراحی یا نشت بیش از حد سیمان استخوانی به نخاع یا ریشه‌ی عصبی باشد.

• پایداری یا تشدید درد

در برخی موارد، کیفوپلاستی نمی‌تواند درد را از بین ببرد و حتی آن را بدتر هم می‌کند. برای مثال، اگر سیمان استخوانی به ریشه‌ی عصب یا نخاع نشت داشته باشد، به صورت بالقوه علائم درد، مور مور شدن، بی‌حسی و یا ضعف را بدتر خواهد کرد.

• تشکیل آمبولی ریوی

اگر ماده‌ی سیمانی استخوان وارد یکی از وریدهای مهره‎ای شود، قابلیت آن را دارد که به ریه رفته و موجب انسداد شریان گردد.

• واکنش آلرژیک به سیمان استخوانی یا سایر مواد

این امکان هم وجود دارد که بدن بیمار به مواد به کار رفته در عمل شکستگی فشاری با کیفوپلاستی، مثل سیمان استخوانی (PMMA) یا محلول مورد استفاده در تصویر سازی اشعه‌ی ایکس از بالون واکنش نشان دهد.

هنوز معلوم نیست که اعمال جراحی کیفوپلاستی (یا ورتبروپلاستی) در سطحی از ستون فقرات، خطر شکستگی فشاری در سطوح مجاور را افزایش می‌دهند یا نه. در کل، فردی که به خاطر پوکی استخوان شکستگی فشاری مهره دارد، با خطر افزایش یافته‌ی شکستگی‌های مشابه در سایر سطوح مهره‌ای هم روبه‌رو است و این افزایش خطر شاید آسیب‌پذیری فرد نسبت به شکستگی‌های فشاری بعدی در سایر سطوح را توجیه نماید.

ریسک فاکتورهای موثر در جراحی کیفوپلاستی

برخی از عوامل شایعی که خطر عوارض جراحی کیفوپلاستی را افزایش می‌دهند؛ شامل موارد زیر می‌شوند:

• مدت زمان ابتلا به عارضه پیش از انجام عمل جراحی کیفوپلاستی

بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که اگر عمل جراحی کیفوپلاستی در کمتر از 8 هفته پس از شکستگی انجام شود، نتایج بهتری خواهد داشت. معمولاً، کیفوپلاستی پس از 12 هفته از شکستگی انجام نمی‌شود؛ چون بازیابی ارتفاع مهره‌ای پس از شروع بازسازی استخوان اثرگذار نخواهد بود.

• نوع تجهیزات فلوروسکوپی

فلوروسکوپی یا هدایت اشعه ایکس که در کیفوپلاستی استفاده می‌شود؛ در میزان موفقیت جراحی بسیار مهم است. زیرا جراحی بایستی ببیند که سوزن به کجا وارد شده و مطمئن شود که سیمان استخوانی تزریق شده در داخل شکستی مهره باقی مانده است. تجهیزات فلوروسکوپی قابل حمل مانند نوعی که به طور معمول در اتاق عمل‌های بیمارستان‌ها استفاده می‌شود، از کیفیت‌های پایینی برخودار بوده و به طور متوسط منجر به نتایج ضعیف در جراحی کیفوپلاستی می‌شود.

• دلیل شکستگی فشاری مهره

نتیجه جراحی کیفوپلاستی (و ورتبروپلاستی) در شکستگی فشاری مهره‌ای که در اثر پوکی استخوان به وجود آمده‌اند، بهتر از موارد دیگر مانند شکستگی‌های مهره‌ای ناشی از سرطان است. میزان عوارض کیفوپلاستی ممکن است در شکستگی فشاری ناشی از سرطان (10%) نسبت به حالت ناشی از پوکی استخوان (4%) دو برابر باشد

• شکل شکستگی

شکستگی فشاری مهره در بخش قدامی تنه مهره‌ای، به طور معمول با نام شکستگی گوه‌ای شناخته می‌شوند، به درمان‌های کیفوپلاستی یا ورتبروپلاستی بهتر جواب می‌دهند. دیگر شکل‌های شکستگی مانند شکستگی مقعر الطرفین (بخش میانی تنه مهره فشرده شده اما بخش قدامی و خلفی سالم هستند) یا شکستگی‌های خردشده (کل تنه مهره شکسته است) به احتمال زیاد نتیجه مناسبی از کیفوپلاستی دریافت نخواهند کرد.

ریسک‌ فاکتورهای متعدد دیگری برای کیفوپلاستی مانند سطح توانایی جراح و میزان آشنایی با این عمل جراحی نیز هستند که به نوبه خود باید مورد توجه قرار گیرند. در صورتی که شما نیز از این درد زجر می‌کشید؛ می‌توانید با مراجعه به کلینیک سناباد واقع در مشهد، خیابان سناباد، بین خیابان‌های ایرج و تکتم و توسط دکتر مجد محسنی بیرجندی تحت درمان قرار گرفته و از طریق مشاوره با ایشان بهترین روش درمانی برایتان انتخاب گردد.