گرفتن نوار عصب و به عبارت دیگر، الکترومیوگرافی (EMG) روشی تشخیصی برای ارزیابی سلامت عضلات و نورون‌های حرکتی کنترل‌کننده‌ی آن‌ها است. نتایج الکترومیوگرافی میتواند نشان‌دهنده‌ی اختلال عملکرد عصب، اختلال عملکرد عضله یا مشکلات مرتبط با انتقال سیگنال از عصب به عضله باشد. نورون‌های حرکتی سیگنال‌هایی الکتریکی منتقل می‌کنند که موجب انقباض عضلات می‌شوند. کلینیک سناباد مفتخر است درمان کمردرد در مشهد و تشخیص آن را توسط متخصصان مجرب این حیطه از جمله دکتر مجد محسنی بیرجندی ، به زائران و همشهریان گرامی ارائه می‌دهد.
در فرآیند گرفتن نوار عصب از ابزارهای کوچکی تحت عنوان الکترود برای ترجمه‌ی این سیگنال‌ها به گراف‌ها (تصاویر)، صداها یا معیارهای متعدد قابل تفسیر توسط متخصص استفاده می‌گردد. طی الکترومیوگرافی سوزنی، یک الکترود سوزنی به طور مستقیم به داخل عضله وارد شده و فعالیت الکتریکی عضله مذکور را ثبت می‌نماید.
در مطالعه‌ی هدایت عصبی به عنوان بخش دیگری از الکترومیوگرافی، از الکترودهای متصل‌شده به پوست (الکترودهای سطحی) برای اندازه‌گیری سرعت و نیروی سیگنال‌های هدایتی بین دو یا چند نقطه استفاده می‌گردد.
چرا گرفتن نوار عصب انجام می‌گیرد؟
پزشک به هنگام بروز هرگونه علائم اختلالات عصبی یا عضلانی شامل موارد زیر، انجام الکترومیوگرافی را توصیه می‌کند:
- احساس گزگز
- بی‌حسی
- ضعف عضلانی
- گرفتگی عضلانی
- انواع خاصی از درد اندام‌ها
مقالات مرتبط:
درد سیاتیک چیست و چگونه درمان می‌شود؟
نتایج گرفتن نوار عصب اغلب برای تشخیص یا رد احتمال بیماری‌های زیر ضروری است:
- ناهنجاری‌های عضلانی مانند دیستروفی عضلانی یا پلی‌میوزیت
- بیماری‌های مؤثر بر ارتباط بین عصب و عضله مانند میاستنی گراویس
- ناهنجاری‌های عصبی خارج از نخاع (اعصاب محیطی) مانند سندرم تونل کارپال یا نوروپاتی‌های محیطی
- اختلالات مؤثر بر نورون‌های حرکتی مغز یا نخاع اعم از اسکلروز آمیوتروفیک جانبی یا فلج اطفال
- ناهنجاری‌های اثرگذار بر ریشه‌ی اعصاب مانند فتق دیسک ستون فقرات
خطرات الکترومیوگرافی
گرفتن نوار عصب فرآیندی کم‌خطر بوده و با عوارض نادری همراه می‌باشد. تنها خطر کم خون‌ریزی، عفونت و آسیب عصب در محل وارد شدن الکترود سوزنی در این ارتباط گزارش گردیده است. به هنگام بررسی عضلات دیواره‌ی قفسه‌ی سینه با الکترود سوزنی نیز خطر ناچیز نفوذ هوا به ناحیه‌ی مابین ریه‌ها و دیواره‌ی قفسه‌ی سینه و در پی این امر، خطر کلاپس ریه (پنوموتوراکس) وجود دارد.
چگونه برای انجام این فرآیند آماده می‌شوید؟
غذا و داروها
به هنگام تعیین زمان انجام الکترومیوگرافی، در مورد لزوم قطع مصرف هر گونه داروی نسخه‌دار یا بدون نسخه قبل از انجام این فرآیند پرس‌وجو نمایید. به خصوص اگر دارویی به نام مستینون (پریدوستیگمین) مصرف می‌کنید، در مورد قطع کردن یا نکردن آن برای انجام EMG از پزشک خود سؤال کنید.
حمام کردن
قبل از انجام الکترومیوگرافی جهت پاک شدن چربی‌های پوست حمام کرده و از هیچ کرم یا لوسیونی استفاده ننمایید.
سایر هشدارها
متخصص اعصاب یا نورولوژیست انجام‌دهنده‌ی الکترومیوگرافی، باید از سوابق پزشکی بیمار اطلاع داشته باشد. در موارد زیر، حتماً موضوع را با نورولوژیست یا دیگر کارکنان آزمایشگاه الکترومیوگرافی در میان بگذارید:
- اگر ضربان‌ساز قلب یا هر نوع ابزار پزشکی الکتریکی در بدن‌تان وجود دارد.
- در صورتی که داروهای رقیق‌کننده‌ی خون مصرف می‌کنید.
- اگر مبتلا به هموفیلی هستید. هموفیلی نوعی اختلال انعقادی است که موجب خون‌ریزی طول‌کشیده می‌گردد.
بیمار چه انتظاراتی میتواند از این روش داشته باشد؟
قبل از انجام
احتمالاً از شما درخواست می‌گردد لباس بیمارستانی پوشیده و سپس بر روی تخت معاینه دراز بکشید. ضمن آماده شدن برای گرفتن نوار عصب ، متخصص اعصاب یا تکنیسین الکترودهای سطحی را بر اساس محل بروز علائم بر روی قسمت‌های مختلف پوست کار گذاشته یا ممکن است بسته به علائم‌تان، الکترودهای سوزنی به محل‌های مختلف پوست‌تان فرو کند.
حین انجام
الکترودهای سطحی به هنگام انجام الکترومیوگرافی، جریان الکتریکی کمی را به دفعات مکرر منتقل می‌نمایند. این امر ممکن است موجب احساس سوزش یا اسپاسم گردد. الکترود سوزنی ممکن است باعث ناراحتی یا درد در ناحیه‌ی وارد شده شود. این درد یا ناراحتی معمولاً به فاصله‌ی کوتاهی از خارج کردن سوزن، برطرف می‌گردد.
متخصص اعصاب حین انجام الکترومیوگرافی سوزنی، وجود یا عدم موجود هر نوع فعالیت الکتریکی خودبه‌خود را در حالت استراحت عضله و درجه‌ی فعالیت را به هنگام انقباض ملایم عضله ارزیابی می‌کند. فعالیت الکتریکی خودبه‌خود، فعالیتی است که در بافت عضلانی سالم وجود ندارد. علاوه بر این، در زمان‌های مختلف دستور استراحت یا انقباض عضله می‌دهد. همچنین بسته به عضلات یا اعصاب مورد معاینه، ممکن است از شما درخواست کند وضعیت قرارگیری خود را حین انجام فرآیند تغییر دهید. در صورت نگرانی در مورد ناراحتی یا درد ناشی از گرفتن نوار عصب ، می‌توانید از متخصص اعصاب خود درخواست کنید تا در اواسط الکترومیوگرافی استراحت کوتاهی به شما بدهد.
پس از انجام
ممکن است در محل وارد شدن الکترود سوزنی به عضله کمی کبودی خفیف و موقت بروز کند. این کبودی طی چندین روز محو می‌شود. البته در صورت تداوم، به پزشک مراقبت‌های اولیه‌ی خود مراجعه نمایید.
نتایج الکترومیوگرافی
متخصص اعصاب نتایج نوار عصب را تفسیر کرده و گزارش آن را آماده می‌کند. سپس پزشک مراقبت‌های اولیه یا پزشکی که دستور انجام الکترومیوگرافی را داده است، طی ویزیت بعدی در این ارتباط با بیمار صحبت می‌کند.
در صورتی که شما یا یکی از نزدیکانتان از مشکلات عضلانی رنج می‌برید و با معاینات روتین دلیل این مشکل یافت نشده است، می‌توانید با مراجعه به کلینیک سناباد واقع در مشهد، خیابان سناباد، بین خیابان‌های ایرج و تکتم، توسط دکتر مجد محسنی بیرجندی تحت درمان قرار گرفته و از طریق مشاوره با ایشان بهترین روش درمانی برایتان انتخاب گردد.