بیماری اسپوندیلوز گردن که اکثر افراد با نام آرتروز گردن میشناسند؛ یک اصطلاح کلی برای ساییدگی دیسک مرتبط با افزایش سن میباشد که دیسکهای ستون فقرات در گردن را تحت تاثیر قرار میدهد. با دهیدراته و کوچک شدن دیسک، علائم پوکی استخوان افزایش مییابد. از جمله این نشانهها میتوان به زائدههای استخوانی در طول لبه استخوانها (استئوفیت) اشاره کرد. کلینیک سناباد مفتخر است درمان آرتروز گردن در مشهد و تشخیص آن را توسط متخصصان مجرب این حیطه از جمله دکتر مجد محسنی بیرجندی ، به زائران و همشهریان گرامی ارائه میدهد.
آرتروز گردن یک بیماری شایع بوده که با افزایش سن بدتر میشود. بیش از 85 درصد افراد مسن بالاتر از 60 سال با این بیماری درگیر هستند.
اکثر افراد هیچ نشانهای برای ابتلا به این بیماری ذکر نمیکنند. زمانی که علائم آرتروز گردن در فرد دیده میشود، درمانهای غیرجراحی در اغلب موارد، موثر واقع میشوند.
علائم آرتروز گردن
در اکثر افراد که به آرتروز گردن مبتلا هستند؛ نشانهای دیده نمیشود. زمانی که علائم دیده میشوند؛ معمولاً به صورت بروز درد و سفتی در گردن بروز میکنند.
برخی اوقات اسپوندیلوز گردن در نتیجه تنگشدگی فضای مورد نیاز برای طناب نخاعی در داخل ستون فقرات و ریشههای عصبی که از ستون فقرات خارج میشوند؛ به وجود میآید. اگر طناب نخاعی یا ریشه عصبی تحت فشار قرار بگیرند؛ ممکن است فرد علائم زیر را تجربه کند:
- مورمورشدن، بیحسی و ضعف در بازو، دست، ران و پا.
- عدم هماهنگی و مشکل در راهرفتن.
- اختلال در کنترل دفع ادرار و مدفوع.
چه زمانی به پزشک بایستی مراجعه کرد
مراقبتهای پزشکی فوری در صورتی که بیحسی یا ضعف به صورت ناگهانی رخ دهد و یا اختلال در کنترل دفع ادرار و مدفوع به وجود بیاید؛ مورد نیاز است.
عوامل موثر در ابتلا به آرتروز گردن
هرچه فرد مسنتر میشود، استخوانها و غضروفهایی که ستون فقرات و گردن بیمار را تشکیل میدهند، به مرور زمان ساییده میشوند. این تغییرات شامل موارد زیر میشوند:
- دیسکهای دهیدراته. دیسکها مانند بالشتک بین مهرههای ستون فقرات عمل میکنند. بعد از 40 سالگی، ستون فقرات اکثر افراد شروع به خشک و کوچکشدن میکند که اجازه میدهد تماس استخوان به استخوان بین مهرهها بیشتر شود.
- فتق دیسک. افزایش سن، بخش خارجی دیسکهای ستون فقرات را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. ترکهای بهوجودآمده در اغلب موارد منجر به فتق دیسک میشوند. فتق بهوجودآمده برخی اوقات میتواند بر روی طناب عصبی و ریشههای عصبی فشار وارد نماید.
- استئوفیتها. تخریب دیسکی معمولاً در نتیجه تولید بیشاز حد استخوان برای تقویت نادرست ستون فقرات ناشی میشوند. این استئوفیتها میتوانند گاهی اوقات طناب نخاعی و ریشههای عصبی را تحت فشار قرار دهند.
- سفتی رباطها. رباطها طنابهای بافتی هستند که استخوان را به استخوانی دیگر متصل میکنند. رباطهای ستون فقرات ممکن است به مرور زمان سفتتر شده و انعطافپذیری گردن را کاهش دهند.
ریسک فاکتورهای اسپوندیلوز گردن
عوامل خطر در آرتروز گردن عبارتند از:
- سن. آرتروز گردن بخش طبیعی از افزایش طول عمر میباشد.
- شغل. مشاغلی که مستلزم حرکات تکراری گردن، قرارگیری در وضعیت بد یا کار بیشاز حد گردن میباشند؛ استرس اضافی بر ناحیه گردن تحمیل میکنند.
- آسیبهای گردنی. سابقه آسیبهای گردنی به نظر میرسد که خطر آرتروز گردن را افزایش میدهد.
- فاکتورهای ژنتیکی. برخی افراد با فاکتورهای فامیلی خاص، با گذر زمان بیشتر از بقیه افراد این بیماری را تجربه میکنند. درحالیکه ممکن است بقیه افراد به آن مبتلا نشوند.
- سیگارکشیدن. کشیدن سیگار با افزایش درد گردن در ارتباط است.
عوارض
در صورتی که طناب نخاعی یا ریشههای عصبی بهشدت در نتیجه آرتروز گردن فشرده شوند؛ آسیب وارده ممکن است حیاتی باشد.
تشخیص اسپوندیلوز گردن
پزشک مربوطه احتمال دارد معاینات فیزیکی را شروع کند که عبارتند از:
- بررسی دامنه حرکتی گردن.
- بررسی رفلکسها و قدرت عضلانی برای ارزیابی اینکه آیا فشاری بر روی اعصاب یا طناب نخاعی وارد میشود یا نه.
- مشاهده بیمار برای دیدن اینکه آیا فشار بر روی نخاع نحوه راهرفتن وی را تحت تاثیر قرار میدهد یا نه.
آزمایشهای تصویربرداری
- رادیوگرافی گردن. یک عکس رادیوگرافی موارد غیرطبیعی مانند استئوفیتها را نشان میدهد که نشاندهنده اسپوندیلوز گردن میباشد. رادیوگرافی گردن همچنین میتواند احتمال عوامل نادر ولی بسیار جدی برای درد گردن و سفتی مانند تومور، عفونت و شکستگی را رد کند.
- سیتی اسکن. یک سیتی اسکن میتواند عکسهایی با جزئیات بیشتر مخصوصاً در خصوص استخوان را در اختیار پزشک قرار دهد.
- امآرآی. امآرآی میتواند در تعیین محل دقیق ناحیهای که عصب تحت فشار است کمک کند.
- میلوگرافی. در این روش، یک ماده حاجب به داخل کانال ستون فقرات برای تهیه عکسهای رادیوگرافی یا سیتی اسکن با جزئیات بیشتر تزریق میشود.
آزمایشهای عملکرد عصبی
پزشک مربوطه ممکن است توصیه کند که بیمار آزمایشهایی برای تعیین اینکه آیا سیگنالهای عصبی به درستی به عضلات میرسند یا نه، انجام دهد. آزمایشهای عملکرد عصبی شامل موارد زیر میشود:
- الکترومیوگرافی. این تست میزان فعالیت الکتریکی در اعصاب را در زمان انتقال پیام به عضلات در حین انقباض و استراحت عضلات اندازهگیری میکند.
- مطالعه هدایت عصبی. در این تست الکترودها را بر روی پوست و محل عبور عصب وصل میکنند. سپس یک شوک کوچک از عصب را عبور داده و سرعت و قدرت انتقال سیگنال عصبی اندازهگیری میشود.
درمان آرتروز گردن
درمان اسپوندیلوز گردن وابسته به شدت علائم و نشانههای بیماری دارد. هدف از این درمانها بهبود درد و کمک به بازگشت به انجام کارهای روزانه معمول تا حد امکان و پیشگیری از آسیبهای جدی به طناب عصبی و اعصاب میباشد.
داروها
در صورتی که داروهای بدون نسخه موثر نباشند، پزشک ممکن است داروهای زیر را تجویز نماید:
- داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی. درحالیکه تعدادی از NSAIDها را میتوان بدون نسخه از داروخانهها گرفت؛ در صورت نیاز به انواع قویتر دارو برای کاهش درد و التهاب وابسته به آرتروز گردن بایستی با نسخه از داروخانه تهیه شود.
- کورتیکواستروئید. ممکن است برای کاهش درد، در یک دوره کوتاه پردنیزون خوراکی استفاده شود. در صورتی که درد شدید باشد، تزریق استروئید ممکن است کمککننده باشد.
- شلکننده عضلات. داروهای خاص مانند سیکلوبنزاپرین میتوانند به کاهش اسپاسم عضلات گردن کمک کنند.
- داروهای ضد تشنج. تعدادی از داروهای ضد صرع مانند گاباپنتن و پرگابالین میتوانند درد ناشی از اعصاب آسیبدیده را کاهش دهند.
- داروهای ضدافسردگی. برخی مطالعات ثابت کردهاند که تعدادی از داروهای ضدافسردگی خاص در کمک به کاهش درد گردن ناشی از آرتروز گردن موثر هستند.
تراپی
فیزیوتراپیست میتواند با آموزش ورزشهایی به کشش و قدرت عضلات گردن و شانه کمک کند. در صورتی که ریشههای عصبی تحت فشار باشند؛ افراد مبتلا به اسپوندیلوز گردن با انجام حرکات کششی سود میبرند. در این حالت فضای بیشتری در داخل ستون فقرات فراهم میشود.
جراحی
در صورتی که درمانهای محافظهکارانه شکست بخورند یا علائم نورولوژیکی مانند ضعف در بازوها و پاها تشدید شوند، ممکن است به جهت ایجاد فضای بیشتر برای طناب نخاعی و ریشههای عصبی نیاز به جراحی باشد.
این عملهای جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- برداشتن فتق دیسک یا استئوفیتها.
- برداشتن بخشی از مهره.
- فیوز بخشی از گردن با استفاده از پیوند استخوان و قطعات فلزی.
شیوه زندگی و درمانهای خانگی آرتروز گردن
آرتروز گردن ملایم ممکن است به اقدامات زیر پاسخ دهند:
- ورزشهای منظم. فعالیت مدوام به افزایش سرعت بهبود کمک میکند. حتی در صورتی که بیمار مجبور باشد به طور موقت به دلیل گردن درد برخی از ورزشهای خود را تغییر دهد. افرادی که روزانه پیادهروی میکنند؛ احتمال کمتری دارد که درد کمر و درد گردن را تجربه کنند.
- داروهای ضددرد بدون نسخه. ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم و یا استامینوفن در اغلب موارد برای کنترل درد مرتبط با اسپوندیلوز گردن کافی میباشند.
- گرما یا سرما. استفاده از گرما و یخ بر روی گردن، درد عضلات گردن را کاهش میدهد.
- بریس نرم گردن. بریس به عضلات گردن اجازه میدهد که استراحت کنند. با این حال، بریس گردن بایستی به مدت کوتاهی استفاده شود؛ زیرا ممکن است استفاده طولانیمدت منجر به ضعیفشدن عضلات گردن شود.
در صورتی که شما یا یکی از نزدیکانتان از این مشکل رنج میبرید، میتوانید با مراجعه به کلینیک سناباد واقع در مشهد، خیابان سناباد، بین خیابانهای ایرج و تکتم، توسط دکتر مجد محسنی بیرجندی تحت درمان قرار گرفته و از طریق مشاوره با ایشان بهترین روش درمانی برایتان انتخاب گردد.